تجزیه به آحاد واژگان و کاربست آن در ترجمۀ قرآن (مطالعۀ مورد پژوهانۀ سوره های نور، فرقان و شعراء)

تجزیه به آحاد واژگان به عنوان یکی از نظریات حوزۀ معنی‌شناسی و مطالعات معنایی به تجزیۀ واحدهای زبانی و عناصر و اجزای تشکیل‌دهندۀ آنها می‌پردازد و در شناسایی تفاوت‌های معنایی بین واژگان هم‌معنا، اهمیت به‌سزایی دارد و معنای نهفته در لایه‌های معنایی واژگان را کشف و تبیین می‌نماید. پژوهش پیش‌رو کوشیده با معرفی این روش به عنوان رویکردی نو در حوزۀ معنی‌-شناسی به شیوه‌های برابریابی واژگان بر مبنای تحلیل مؤلفه‌ای معنای واژگان بپردازد. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی است و با روش توصیفی- تحلیلی از نوع انتقادی سامان یافته است؛ از این‌رو با تکیه بر منتخبی از واژگان سوره‌های نور، فرقان و شعراء در ترجمه‌های آقایان آیتی، الهی‌قمشه‌ای، رضایی، فولادوند و معزّی به بررسی عملکرد مترجمان در برابریابی واژگان نشان‌دار و شیوۀ انتقال مؤلفه‌های معنایی چنین واژگانی می‌پردازد. برآیند پژوهش نشان می‌دهد که توجه ناکافی مترجمان به آحاد تشکیل‌دهندۀ معنای یک واژه باعث ارائۀ معنای اولیه و هسته‌ای از واژه شده است. با وجودی که هیچ‌یک از مترجمان در ارائۀ برابر نهادهای دقیق واژه‌های مورد بررسی توفیق کامل نداشته‌اند؛ اما می‌توان گفت به ترتیب ترجمه‌های آقایان رضایی، الهی‌قمشه‌ای، آیتی، معزی و فولادوند از بیشترین تا کمترین توجه را به آحاد معنایی واژگان قرآنی داشته‌اند.